การลงรายการระเบียนบรรณานุกรมดัชนีวารสาร ของหอสมุดจอห์นเอฟ เคนเนดี้

 

การลงรายการระเบียนบรรณานุกรมดัชนีวารสาร ของหอสมุดจอห์น เอฟ เคนเนดี้

 

การปฏิบัติงานการจัดทำดัชนีวารสารภาษาไทยของหอสมุดจอห์น เอฟ เคนเนดี้ มีโครงสร้างและแนวปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับหลักเกณฑ์การลงรายการระเบียนบรรณานุกรมตามแบบโครงสร้างของ MARC (Machine Readable Cataloging) ซึ่งอยู่ในรูปที่เครื่องคอมพิวเตอร์อ่านได้ แทนการจัดทำดัชนีวารสารในรูปแบบบัตรรายการโดยใช้มาตรฐานการบันทึกข้อมูลแบบ USMARC (United States Machine Readable Cataloging) และใช้หลักเกณฑ์การลงรายการดัชนีวารสารภาษาไทยที่เครื่องอ่านได้ของคณะทำงานเพื่อความร่วมมือระหว่างห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษา ฝ่ายวารสารและเอกสารเป็นคู่มือในการลงรายการ และเพื่อให้การปฏิบัติงานการจัดทำดัชนีวารสารภาษาไทยเป็นไปในทางเดียวกันและมีประสิทธิภาพ ผู้ปฏิบัติงานจึงควรทราบถึงโครงสร้าง และหลักเกณฑ์ต่าง ๆ ในการลงรายการดัชนีวารสารที่เกี่ยวข้องดังรายละเอียดต่อไปนี้ (คณะทำงานฯ, 2544 : 4-6)

 

โครงสร้างระเบียนการลงรายการให้เครื่องคอมพิวเตอร์อ่านได้

โครงสร้างระเบียนการลงรายการให้เครื่องคอมพิวเตอร์อ่านได้ ประกอบด้วย

1.  ชื่อเขตข้อมูล (Tag)

                   ใช้หมายเลข 001-999 เป็นตัวกำหนดเขตข้อมูลที่ใช้ในการลงรายการแทนส่วนต่าง ๆ

เช่น ชื่อผู้แต่ง ชื่อเรื่อง สถานที่พิมพ์ หมายเหตุและหัวเรื่อง เป็นต้น

2.  เขตข้อมูลย่อย (Subfield)

                  โดยการกำหนดอักษร a - z เพื่อใช้แบ่งข้อมูลออกเป็นส่วนย่อย ๆ เป็นการระบุเนื้อหา

ของข้อมูล

3.  ตัวบงชี้ (Indicator)

                   ใช้ตัวเลขหรือตัวอักษร 2 ตัวอยู่ข้างหน้าข้อมูลในแต่ละเขตข้อมูล เป็นตัวกำหนด

สำหรับประมวลผลต่าง ๆ เช่น บอกให้ทราบถึงแหล่งที่มาของข้อมูล ข้อความที่เป็นค่าคงที่ที่หน้าข้อมูล การเรียงข้อมูล ประเภทของข้อมูล การทำรายการเพิ่ม เป็นต้น

 

โครงสร้างดัชนีวารสาร เรียงตามลำดับ TAG

                                                                                                                   TAG                                                                                                    

ชื่อบุคคล/นิติบุคคล ที่ลงเป็นรายการหลัก			1xx
ชื่อบทความ			2xx
ชื่อเรื่องที่แปลโดยหน่วยงานจัดทำดัชนี
ชื่อบทความ/ชื่อเรื่องจริง
ชื่อเรื่องต่างรูปแบบ
ปีสำหรับค้น			260/
ลักษณะรูปร่าง			300
หมายเหตุ			5xx
หมายเหตุทั่วไป			500
หมายเหตุ “พร้อมด้วย”			501
หมายเหตุสารบัญที่มีรูปแบบ			505
หมายเหตุสรุป			520
หมายเหตุภาษา			546
หัวเรื่อง			6xx
ชื่อบุคคลและนิติบุคคลที่เกี่ยวข้อง			7xx
ชื่อวารสาร		773

 

โครงสร้างระเบียนข้อมูลสำหรับดัชนีวารสาร

 

TAG	คำอธิบาย	SUBFIELD		INDICATOR
		m	o	1st	2nd
008	Fixed-Length Date Elements (NR) เขตข้อมูลความยาวคงที่	-	-	-	-
022	International Standard Serial Number  (R) เลขมาตรฐานสากลสิ่งพิมพ์ต่อเนื่อง	a, y, z	-	b, 0, 1,	b
041	Language code (NR) รหัสภาษา	a, b, h	-	0, 1	b
100	Main Entry – Personal Name (NR) รายการหลัก - ชื่อบุคคล	a, c, e	d, q, u	0-1	b
110	Main Entry – Corporate Name (NR) รายการหลัก - ชื่อนิติบุคคล	a, b, n, d, c	-	0-2	b
111	Main Entry – Meeting Name (NR) รายการหลัก - ชื่อการประชุม	a, n, d, c	e	2	b
242	Translation of Title by Cataloging Agency (R) ชื่อเรื่องที่แปลโดยหน่วยงานที่ลงวารสาร	a, b, n, p	y	0-1	0-9
245	Title and Statement Responsibility (NR) ชื่อบทความ/ ชื่อเรื่องจริง	a, b, n, p	c	0-1	0-9
246	Varying Form of Title (R) ชื่อเรื่องต่างรูปแบบ	i, a, b, n, p	-	0-3	b, 0-4, 6
*260	Imprint การพิมพ์ พิมพลักษณ์	c	-	b	b
*300	Physical Description (R) ลักษณะรูปร่าง	a, b, c, e	-	b	b
500	General Note (R) หมายเหตุทั่วไป	a	-	b	b
TAG	คำอธิบาย	SUBFIELD		INDICATOR
		m	o	1st	2nd
501	With Note (R) หมายเหตุ “พร้อมด้วย”	a	-	b	b
505	Formatted Contents Note (NR) หมายเหตุสารบัญที่มีรูปแบบ	a, t	g, r	0-2, 8	b
520	Summary, etc, Note (R) หมายเหตุสรุป ฯลฯ	a	-	b, 0-1, 8	b
546	Language Note (R) หมายเหตุภาษา	a, b	-	b	b
600	Subject Added Entry – Personal Name (R) รายการเพิ่มหัวเรื่อง - ชื่อบุคคล	a, c, x, y, z	d, q, t, v	0-3	0, 2-4, 7
610	Subject Added Entry – Corporate Name (NR) รายการเพิ่มหัวเรื่อง - ชื่อนิติบุคคล	a, b, n, d, x, y, z	p, v	0-2	0, 2-4, 7
611	Subject Added Entry – Meeting Name (R) รายการเพิ่มหัวเรื่อง - ชื่อการประชุม	a, n, d, c	-	0-2	0, 2-4, 7
630	Subject Added Entry – Uniform Title (R) รายการเพิ่มหัวเรื่อง - ชื่อเรื่องแบบฉบับ	a, d, n, p	-	0-9	0, 2-4, 7
650	Subject Added Entry – Topical Term (R) รายการเพิ่มหัวเรื่อง - หัวเรื่องทั่วไป	a, x, y, z, v	-	b, 0-2	0, 2-4, 7
651	Subject Added Entry – Geographic Name (R) รายการเพิ่มหัวเรื่อง - ชื่อทางภูมิศาสตร์	a, x, y, z, v	-	b	0, 2-4, 7
653	Index Term – Uncontrolled (R) คำสืบค้นที่ไม่ได้ควบคุม	a	-	b	b
700	Added Entry – Meeting Name (R) รายการเพิ่ม - ชื่อบุคคล	a, c, e	d, t, q, u	0-1	b, 2

 

TAG	คำอธิบาย	SUBFIELD		INDICATOR
		m	o	1st	2nd
710	Added Entry – Corporate Name (R) รายการเพิ่ม - ชื่อนิติบุคคล	a, b, c, d, n, p	g, t	0-2	b, 2
711	Added Entry – Meeting Name (R) รายการเพิ่ม - ชื่อการประชุม	a, n, d, c	e, t	2	b
773	Host Item Entry (R) แหล่งที่มา	t, g	n, x	0-1	b, 8

m   =   mandatory

o    =   optional 

*   =    ทางเลือก

 

การนำข้อมูลทางบรรณานุกรมของบทความวารสารใน Tag ต่างๆ ของหอสมุดจอห์น เอฟ เคนเนดี้

          การนำข้อมูลทางบรรณานุกรมของบทความวารสาร เมื่อคัดเลือกบทความที่จะนำมาทำดัชนีวารสาร ห้องสมุดแต่ละมหาวิทยาลัยใช้ไม่เหมือนกันแล้วแต่ข้อตกลงของแต่ละหน่วยงาน แต่ก็ต้องอยู่ในโครงสร้างระเบียนข้อมูลสำหรับดัชนีวารสาร และใช้หลักเกณฑ์การลงรายการดัชนีวารสารภาษาไทยที่เครื่องอ่านได้ของคณะทำงานเพื่อความร่วมมือระหว่างห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษา ฝ่ายวารสารและเอกสารเป็นคู่มือในการลงรายการ และเพื่อให้การปฏิบัติงานการจัดทำดัชนีวารสารภาษาไทยเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งหอสมุดจอห์น เอฟ เคนเนดี้ มีแนวปฏิบัติการลงรายการระเบียนบรรณานุกรมบทความวารสารดังนี้

Tag 090        ใช้บันทึกเลขรหัสวารสารที่หอสมุดฯ กำหนดขึ้น

    090 b b ‡a ส138    

Tag 100        ใช้บันทึกชื่อบุคคลเป็นรายการหลักประกอบด้วย ชื่อจริง, ชื่อเล่น, นามแฝง ชื่อที่

                     ไม่มีนามสกุล บรรดาศักดิ์

     100 0 b ‡a ยืน ภู่วรรณ   เพิ่มชื่อผู้แต่งใน Tag 245 10 ตามด้วย /‡cยืน ภู่วรรณ  

ผู้แต่งที่เป็นชาวต่างประเทศ ลงชื่อสกุลคั่นด้วยเครื่องหมายจุลภาค (,)

                    เช่น บารัค โอมาบา          

     100 1 b ‡a โอมาบา, บารัค    

ผู้แต่งที่ใช้นามแฝง

       100 0 b ‡a ราชาวดี

ผู้แต่งที่มีบรรดาศักดิ์ (,‡cตามด้วยบรรดาศักดิ์)

       100 0 b ‡a สุขุมพันธุ์ บริพัตร,‡cม.ร.ว.

ผู้แต่ง 2  คน

100 0 b       ใส่ชื่อผู้แต่งคนที่ 1 ใน Tag 100

        Tag 245 1 0  ใส่ชื่อผู้แต่งคนที่ 1/และคนที่ 2 (และเพิ่มชื่อคนที่ 2 ใน Tag 700)

ผู้แต่ง 3  คน ใส่ชื่อผู้แต่งคนที่ 1ใน Tag 100

        Tag 245 1 0  ใส่ชื่อผู้แต่งคนที่ 1 คนที่ 2 และคนที่ 3 (และเพิ่มชื่อผู้แต่งร่วมคนที่ 2, 3 ใน Tag 700)

ผู้แต่ง 4  คน ใส่ชื่อผู้แต่งคนที่ 1 ใน Tag 100

        Tag 245 1 0 ใส่ชื่อผู้แต่งคนที่ 1,2,3,4 เพิ่มชื่อผู้แต่งร่วมคนที่ 2,3,4 ใน Tag 700

ผู้แต่ง 5  คนขึ้นไป หรือมากกว่า 5 คน     ( Tag 100 ไม่ต้องใส่ชื่อผู้แต่ง)

        Tag 245 0 0 ใส่ชื่อผู้แต่งคนที่ 1...(และคณะ) และเพิ่มชื่อผู้แต่งคนที่ 1 ในTag 700 ด้วย

ผู้แต่งร่วม          ไม่ต้องใส่ “ผู้แต่งร่วม” ใน Tag 700

       700 0 b     ‡aมณี อาภานันทิกุล

ผู้แปล ผู้เรียบเรียง ผู้ถ่ายภาพ

       700 0 b     ‡aเปรม ณ สงขลา,‡eผู้แปล

       700 0 b     ‡aสุปานี ณ สงขลา,‡eผู้เรียบเรียง

       700 0 b     ‡aมนต์ชัย ชาญวีรกูล,‡eผู้ถ่ายภาพ

Tag 110          ใช้บันทึกรายการที่เป็นชื่อนิติบุคคลที่ลงรายการโดยตรงผู้แต่งที่เป็นนิติบุคคล ที่ลงชื่อ  โดยตรง

    110  1 b      ‡aกระทรวงศึกษาธิการ.‡bกรมวิชาการ  

                     (ผู้แต่งที่เป็นนิติบุคคล (หน่วยงานใหญ่.‡bหน่วยงานย่อย))

    110  2 b      ‡aธนาคารไทยพาณิชย์ (ผู้แต่งที่เป็นนิติบุคคล)     

 

    110  2 b      ‡aกองบรรณาธิการ ตามด้วยชื่อวารสารของบทความนั้น ๆ

                     ‡aกองบรรณาธิการ (ชีวจิต)

Tag 245           ใช้บันทึกชื่อเรื่องหรือชื่อเรื่องที่เป็นรายการหลักของระเบียน

     245 1 0     ‡aประสบการณ์การดูแลตนเองของผู้ที่เป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังที่มีอาการกำเริบ                   

                       (หลังจากบันทึกชื่อเรื่อง ถ้ามีชื่อภาษาอื่นก็ให้ใส่ = ตามด้วยภาษานั้น ๆ เพิ่ม‡h[บทความวารสาร]

                        ตามด้วย /‡cชื่อผู้แต่ง

                    ‡aประสบการณ์การดูแลตนเองของผู้ที่เป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังที่มีอาการกำเริบ = Self-care

                         experience of people with chronic obstructive pulmonary disease (COPD)

                         exacerbation‡h[บทความวารสาร ] /‡c ดารุณี เงินแท้ มณี อาภานันทิกุล และสุมลชาติ ดวงบุบผา

หมายเหตุ          ‡h[บทความวารสาร] คือ [GDM] General material designation หมายถึงรายการที่เป็นคำระบุประเภทวัสดุอย่างกว้าง ๆ ซึ่งปกติจะต้องลงในวงเล็บเหลี่ยมแยกออกไปต่างหากเสมอ ตามการลงรายการหนังสือและสิ่งพิมพ์ต่อเนื่องตามหลักเกณฑ์ AACR 2, 1998 Revision

ชื่อเรื่องที่ไม่มีชื่อผู้แต่ง

      245 00      ‡aประสบการณ์การดูแลตนเองของผู้ที่เป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังที่มีอาการกำเริบ‡h[บทความวารสาร ]

ชื่อเรื่องที่มีชื่อเรื่องย่อยตามหลัง

     245 1 0    ‡aคอมพิวเตอร์:‡bการอัพเกรด

Tag 246         ใช้บันทึกชื่อเรื่องเทียบเคียง ชื่อเรื่องต่างรูปแบบกัน

     246  3 1 ‡aSelf-care experience of people with chronic obstructive pulmonary disease

                      (COPD) exacerbation

Tag 260        ใช้บันทึกข้อมูลเกี่ยวกับปีที่พิมพ์วารสาร

     260  b b ‡c2563  

Tag 500        ใช้บันทึกข้อมูลหมายทั่วไป โน้ต บทสัมภาษณ์ บทความวิจัย

      500  b b ‡aมีบทคัดย่อภาษาไทยและภาษาอังกฤษ

Tag 505          ใช้บันทึกหมายเหตุรายการสารบัญ ชื่อตอนที่ต่อจากฉบับที่แล้ว

      505   b b ‡aสารสนเทศเพื่อการจัดการ/--/คอมพิวเตอร์/--/การพัฒนาระบบสารสนเทศ

Tag 600         ใช้บันทึกรายการเพิ่มหัวเรื่องที่เป็นชื่อบุคคล

     600  0 7 ‡aชวน หลีกภัย,‡d2481-   (กรณียังเสียชีวิต)

     600  0 7 ‡aคึกฤทธิ์ ปราโมช,‡d2454-2538          ปี่เกิด-ปีตาย (ถ้าเสียชีวิต)

     600  1 7 ‡aคลินตัน,/บิล,‡d1946-

                     แทตเชอร์, ,มาร์กาเรต,‡d1925-2013  ปีเกิด-ปีตาย (ถ้าเสียชีวิต)

Tag 610         ใช้บันทึกรายการเพิ่มหัวเรื่องที่เป็นนิติบุคคล

      610  2 7 ‡aกองทุนการเงินระหว่างประเทศ

Tag 650         ใช้บันทึกหัวเรื่องทั่วไป

      650  0 7 ‡aผู้ป่วยหนัก     

หัวเรื่องที่แบ่งตามเวลา ใช้ ‡y

      650  0 7  ‡aประวัติศาสตร์‡yกรุงรัตนโกสินทร์, 2325-2560

Tag 651          ใช้บันทึกหัวเรื่องที่เป็นชื่อทางภูมิศาสตร์

       651 0 7  ‡aปัตตานี

Tag 653           ใช้สำหรับคำสืบค้นใหม่ ๆ ที่ยังไม่ปรากฏในแหล่งคู่มือ และยังไม่เป็นคำควบคุม แต่

                       ผู้วิเคราะห์ต้องการให้เป็นรายการเพิ่มหัวเรื่องที่สามารถสืบค้นได้

      653  b b    ‡aจีพีเอส

      653  b b    ‡aโทรศัพท์มือถือ

Tag 700           ใช้สำหรับรายการเพิ่มหัวเรื่องที่เป็นชื่อบุคคล

       Tag 700     ที่เป็นผู้แต่งร่วม ไม่ต้องใส่ “ผู้แต่งร่วม”

       700 0 b     ‡aมณี อาภานันทิกุล

       700 0 b     ‡aสุมลชาติ ดวงบุบผา

ผู้แต่งร่วมที่มีบรรดาศักดิ์ (,‡cตามด้วยบรรดาศักดิ์)

       700 0 b     ‡aดำรางราชานุภาพ,‡cสมเด็จกรมพระยา

 ผู้แปล  ผู้เรียบเรียง ผู้ถ่ายภาพ

       700 0 b     ‡aเปรม ณ สงขลา,‡eผู้แปล

       700 0 b     ‡aสุปานี ณ สงขลา,‡eผู้เรียบเรียง

       700 0 b     ‡aมนต์ชัย ชาญวีรกูล,‡eผู้ถ่ายภาพ            

รายการเพิ่มหัวเรื่องชื่อบุคคล ชื่อสกุล ที่เป็นชาวต่างชาติ

       700 1 b     เกตส์, บิลล์     ชื่อผู้แต่งที่เป็นชาวต่างชาติให้แปลงชื่อเป็นภาษาไทย

       700 1 b     Gates, Bill

                      (ถ้าไม่สามารถหาชื่อภาษาไทยที่ถูกต้องได้ ให้ลงตามชื่อที่ปรากฏในบทความ)

Tag 773          ใช้บันทึกรายการแหล่งที่มาของเรื่อง หรือบทความ คือ ชื่อวารสาร ปีที่ ฉบับที่ เดือนปีเลขหน้า และเลขมาตรฐานสากลประจำวารสารแต่ละเล่มหรือที่เรียกอีกอย่างว่า เลข ISSN    คั่นด้วย ‡x

      773 1 b     ‡tวารสารสภาการพยาบาล‡gปีที่ 28 ฉบับที่ 3 (ก.ค.-ก.ย. 2556) หน้า 81-94‡x1513-1262Tag 900  ใช้บันทึกชื่อผู้วิเคราะห์บทความ และชื่อผู้บันทึกข้อมูล

     900 b b     ‡aสอปิยะ 

ตัวอย่างการบันทึกลงรายการบรรณานุกรมของบทความวารสาร ในระบบ ALIST ของหอสมุดจอห์นเอฟ เคนเนดี้