สรุปการอบรมเชิงปฏิบัติการ LEAN&KAIZEN

 

สรุปการอบรมเชิงปฏิบัติการ LEAN&KAIZEN

ความเป็นมาของKaizen เป็นแนวคิดแบบญี่ปุ่น สำหรับภาคอุตสาหกรรมที่เป็นสายการผลิตและโรงงานต่าง ๆ เกิดในประเทศญี่ปุ่นมากว่า 1,300 ปี เป็นที่นิยมในยุดคสมัยเอโดะ หรือประมาณ 300 ปี หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ญี่ปุ่นใช้ไคเช็นในการบริหารเชิงคุณภาพปรับปรุงกระบวนการผลิต การควบคุมคุณภาพ และการบริหารดำเนินการในทุกระดับ บุคลากรมีส่วนร่วมในการปรับปรุงการทำงาน

ปลายทศวรรษ 1970 ผุ้นำทางอุตสากรรมได้เปลี่ยนจากโลกตะวันตก มาเป็นโลกตะวันออก โดยบริษัทโตโยต้าของญี่ปุ่นได้นำไคเซ็น (Kaizen) การปรับปรุงอย่างต่อเนื่องมาใช้ในอุตสาหกรรมรถยนต์ และมีการนำมาใช้ในอุตสาหกรรมอื่น ๆ เช่น อุตสาหกรรมเหล็กกล้า อิเล็กทรอนิกส์ และอื่น ๆ สิ่งผลให้มีคุณภาพเพิ่มขึ้น ต้นทุนลดลง พัฒนาขีดความสามารถ จนมีส่วนแบ่งในการครองตลาดโลกได้

 

Kaizen&Lean

ความหมายของ Kaizen

Kai แปลว่า การเปลี่ยนแปลง ( Change)

Zen แปลว่าดี (Good)

KAIZEN คือ การเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง (Continuous improvement) เน้นให้บุคลากรทุกคนมีส่วนร่วมในการพัฒนางานปรับปรุงงานอย่างต่อเนื่อง ให้งานมีประสิทธิภาพดียิ่งขึ้น คงมาตรฐานไว้ ลดการสูญเสีย ประหยัดต้นทุนและเวลา

คำของ Kaizen

Keizen Event (Keizen Blitz) การประชุมปรึกษาหารือทำ Workshop เพื่อปรับปรุงพัฒนางาน

Karakuri Kaixen  กิจกรรมที่มุ่งเน้นการแก้ไขปัญหา หน้างาน โดยพนักงานจะต้องสังเกตสภาพความผิดปกติที่เกิดขึ้นหน้างานเป็นประจำ

 

Genba Kaizen กิจกรรมการปรับปรุงอย่างต่อเนื่องโดยเข้าไปเห็นสถานที่จริง ของจริง และสถานกาณ์จริงKaizen Suggestion กิจกรรมที่มุ่งส่งเสริมให้บุคลากรทุกระดับมีส่วนร่วมในการบริหารพัฒนาองค์กรอย่างต่อเนื่อง โดยการเสนอปัญหาและแนวทางการปรับปรุงพัฒนา

Kaizen มี 3 ระดับ คือ Kaizenของผู้บริหาร  Kaizenของกลุ่ม Kaizenของบุคคล

New QC 7 Tools สำหรับผู้บริหาร

แผนภูมิการจัดกลุ่มความคิด ใช้เพื่อรวบรวมข้อมูลที่เป็นคำพูด ความรู้สึกจากผู้บริหารที่เกี่ยวข้องนำมาจัดเป็นหมวดหมู่ เพื่อแยกกลุ่มของข้อมูลไว้สำหรับการนำมาวิเคราะห์ในขั้นต่อไป

แผนภูมิแสดงความสัมพันธ์ หลักจากจัดกลุ่มข้อมูลแล้ว ผู้บริหารควรมุ่งแน้นไปที่ปัญหาที่ต้องการจะแก้ไข

แผนภูมิต้นไม้ตัดสินใจ ใช้เพื่อแนวทางแก้ไข/ป้องกัน ในรูปของแผนงาน/แนวทางหรือวิธีการ โดยตอบคำถามว่า “ทำอย่างไร” เพื่อมุ่งสู่วัตถุประสงค์/เป้าหมายที่อยากเป็น

แผนภูมิเมตริกซ์ เป็นเครื่องมือที่ช่วยหาความสัมพันธ์ของวัตถุประสงค์/เป้าหมาย และแผนงาน/มาตรการ/วิธีการที่ได้จากการเสนอแนะขึ้นว่าแนวทางใดน่าจะมีความเป็นไปได้ มีความคุ้มค่า

แผนภาพการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเมตริกซ์ เป็นเครื่องมือที่ใช้เปรียมเทียบสมรรถนะ จากมุมมองของลูกค้าและเทียบกับคู่แข่งเป็นผู้นำในด้านสินค้า หรือบริการคล้าย ๆ กับองค์กรของเรา

แผนภาพทางเลือกตัดสินใจเพื่อบริหารความเสี่ยง เครื่องมือที่ใช้ช่วยหาแนวทางซึ่งอาจเป็นแผนงาน/วิธีการ โดยมุ่งแน้นไปยังอุปสรรคที่น่าจะมีโอกาสเกิดขึ้นในกระบวนการทำงาน เพื่อบุรรลุวัตถุประสงค์ฝเป้าหมายที่กำหนดไว้

แผนภูมิลูกศร เป็นการวางแผนงานที่มีการกำหนดกิจกรรม ผู้รับผิดชอบ ระยะเวลา และลำดับก่อนหนังของแต่ละกิจกรรม ว่ากิจกรรมใดควรทำก่อน-หลัง

สำหรับKauzenของบุคคล จะต้องใช้ 5W1H และ ECRS

 

การระบุสารเหตุของปัญหาและการปรบปรุงด้วยการใช้ 5W1H และ ECRS

What งานที่ทำคืออะไร	Whyทำ ทำไม	งานที่ทำมีประโยชน์และสอดคล้องกับเป้าหมาย	Eliminate  การกำจัด
Whem  ทำเมื่อไร Where ทำที่ไหน Who  ใครเป็นคนทำ		เพื่อทบคทวยความเหมาะสมของลำดับขั้นตอนสถานที่ และคน	Combine การรวมกัน Rearrange  การจัดใหม่
How ทำอย่างไร		วิธีการที่ทำอยู่ เหมาะสมหรือยากง่ายยังไง	Simplify การทำให้ง่าย

 

ประโยชน์ของ Kaizen

1. ผลผลิตมีมาตรฐานเหมือนเดิม เพิ่มเติมคือดีมากยิ่งขึ้นเรื่อย ๆ อย่างต่อเนื่อง
2. เพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานมากขึ้น
3. พัฒนาบุคลากร องค์กร และกระบวนการผลิด/การทำงาน
4. ลดการสูญเสีย ลดการเกิดของเสียในการผลิด
5. ลดต้นทุนในการผลิต ทั้งวัตถุดิบ เวลา และแรงงานช่วยเพิ่มกำไร

 

ประโยชน์ของ Kaizen

1. ผลผลิตมีมาตรฐานเหมือนเดิม เพิ่มเติมคือดีมากยิ่งขึ้นเรื่อย ๆ อย่างต่อเนื่อง
2. เพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานมากขึ้น
3. พัฒนาบุคลากร องค์กร และกระบวนการผลิด/การทำงาน
4. ลดการสูญเสีย ลดการเกิดของเสียในการผลิด
5. ลดต้นทุนในการผลิต ทั้งวัตถุดิบ เวลา และแรงงานช่วยเพิ่มกำไร

กำจัด 3 M คือ

Muda หมายถึง ความสูญเปล่า  จากการเคลื่อนย้าย การรอ การผลิตมากเกินไป การเกิดของเสีย

Mura  หมายถึง ความไม่สม่ำเสมอ  วิธีการทำงานหรือปริมาณผลผลิตที่ไม่สม่ำเสมอ ไม่มีความคงที

Muri  หมายถึง  การทำงานเกินกำลัง  ประสิทธิภาพการทำงานน้อยลง บุคลากรเกิดความเครียด มีอาการล้า

หลักการทำงานของ Kaizen แนวทางทางลด 3M

1. ยึดหลัก เลิก-ลด-เปลี่ยน
2. เน้นประยุกต์ความคิดสร้างสรรค์

 

หลักการพื้นฐาน 10 ประการของ KAIZEN

1.  ต้องโยนความคิดที่ติดยึดเดิมออกไป
2. ต้องคิดว่าวิธีการใหม่จะทำได้อย่างไร
3. ต้องอย่าบอมรับข้อแก้ตัว
4. ต้องไม่รอความสมบูรณ์แบบ
5. ต้องดำเนินการแก้ไขข้อผิดพลาดทันทีที่พบ
6. ต้องไม่ใช้เงิน/งบประมาณมากในการปรับปรุง
7. ต้องมองว่า “ปัญหา” ให้โอกาสเราใช้สมอง
8. ต้องตามทำไมอย่างน้อย 5 ครั้ง
9. ต้องเชื่อว่าความคิดของคน 10 คน ย่อมดีกว่าความคิดเดียว
10. ต้องเชื่อว่าการปรับปรุงไม่มีวันจบ

(ดลยา บุญชูวงค์ และคณะ,2023)

ความหมายของ Lean

 Lean หมายถึง  การบริหารจัดการอย่างเป็นระบบ เพื่อ

1. เพิ่มคุณค่า ให้กับผู้รับบริการให้มากที่สุด โดยการกำหนดคุณค่าจากมุมมองของผู้รับบริการหรือขั้นตอนถัดไป
2. ค้นหา/กำหนดขั้นตอนที่สิ้นเปลืองหรือเป็นความสูญเปล่า ลดหรือขจัด Waste ให้เหมดไปหรือให้เหลือน้อยที่สุด
3. ทำให้กระบวนการทำงานไหล อย่างราบรื่นไม่สะดุด ไม่ติดขัด
4. Pull vs Push เริ่มทำงานจากความต้องการของลูกค้าหรือความพร้อมของขั้นตอนถัดไป ไม่ทำก่อนนั้น คือไม่Push
5. มุ่งมันที่จะทำให้กระบวนการทำงานสมบูรณ์ที่สุด ด้วยการพัฒนาปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง
6. Mura and Muri

Mura – ลดการผันแปรของขั้นตอนและชนิดงาน เพื่อทำให้สมารถควบคุมการไหลของงานได้

Muri – ควบคุมปริมาณงานที่มากเกินไป ไม่ทำให้คนทำงานเครียด ไม่ทำให้เครื่องมือทำงานหนักเกิดไป

สรปุความหมายของ Lean

            การกำจัดหรือลดความสูญเปล่า ออกจากกระบวนการทำงาน เพิ่มคุณค่า ตามความต้องการของลูกค้า และทำให้ขั้นตอนการทำงานไหลลื่น โดยไม่ติดขัดและปรับปรุงให้ดีกว่าเดิมยิ่ง ๆ ขึ้นไปอีก เพื่อให้สมบูรณ์ที่สุด

ประโยชน์ของการบริหารจัดการแบบลีน

1. เพิ่มประสิทธิภาพและคุณภาพของผลงาน
2. เพิ่มความรวดเร็วของการทำงาน ลดระยะเวลาในการรอคอย
3. เพิ่มความพึงพอใจของผู้ใช้บริการและผู้ให้บริการ
4. สร้างการทำงานเป็นทีมและการมีส่วนร่วมของบุคลากรในหน่วยงานและหน่วยอื่น
5. ลดความเครียดของบุคลากร
6. ลดการเก็บ
7. ลดค่าใช้จ่ายโดยรวมในการบริหารจัดการ
8. ลดจำนวนเอกสาร
9. ทำให้องค์กรมีขีดความสามารถในการแข่งขันเพิ่มขึ้น